Η Δράμα γιορτάζει την απελευθέρωσή της με ένα πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων που ξεκινούν την Τετάρτη 21 Ιουνίου και ολοκληρώνονται την Τετάρτη 5 Ιουλίου 2017.
ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ
Η απελευθέρωση της Δράμας ανήκει ιστορικά στο πλαίσιο των πολεμικών επιχειρήσεων που έλαβαν χώρα στη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1913-13).
Η έναρξη του πρώτου Βαλκανικού Πολέμου το Σεπτέμβριο του 1912 βρίσκει την Ελλάδα σύμμαχο της Σερβίας, της Βουλγαρίας και του Μαυροβουνίου, ενώ η Δράμα, όπως και όλη η Βόρεια Ελλάδα βρίσκεται υπό την κατοχή της Τουρκίας. Η τελευταία, σκιά πια της άλλοτε κραταιής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, κλονίζεται ήδη ισχυρά υπό το βάρος της επικείμενης επίθεσης των συνασπισμένων λαών της Βαλκανικής που αγωνίζονται να απελευθερώσουν τα εθνικά τους εδάφη.
Η πορεία των επιχειρήσεων φέρνει τελικά την Ελλάδα στη Θεσσαλονίκη, ενώ η Βουλγαρία καταλαμβάνει το Νοέμβριο του 1912 την περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και, φυσικά, τη Δράμα. Έκτοτε, και επί οχτώ μήνες, η Δράμα παραμένει στα χέρια των Βουλγάρων. Είναι η περίοδος της πρώτης βουλγαρικής κατοχής.
Με την έναρξη του δεύτερου Βαλκανικού Πολέμου, στις 17 Ιουνίου 1913, οι Βούλγαροι βρίσκονται αντιμέτωποι με τους τέως συμμάχους τους, τους Έλληνες και τους Σέρβους. Η απληστία και η υπεροψία τους, τους εμποδίζει να αντιληφθούν ότι μειονεκτούν έναντι των αντιπάλων τους. Έτσι, η μια μετά την άλλη οι ελληνικές πόλεις απελευθερώνονται:
«Πήραμε την Θεσσαλονίκη μας, τας Σέρρας τας ωραίας και την Δράμα»
τραγουδούσαν σε εμβατηριακούς ρυθμούς οι Έλληνες της εποχής.
Στη Δράμα ήδη από τον Απρίλιο του 1913 έχει διακοπεί κάθε επικοινωνία με τον έξω κόσμο, ταχυδρομική ή τηλεγραφική. Οι Βούλγαροι κομιτατζήδες έχουν από καιρό δημιουργήσει κλίμα τρομοκρατίας σε βάρος των Ελλήνων της περιοχής. Όλα δείχνουν ότι οι βουλγαρικές αρχές κινούνται βάσει προδιαγεγραμμένου σχεδίου με στόχο τον εκβουλγαρισμό των κατοίκων. Παρά την καθησυχαστική συμπεριφορά του στρατιωτικού και πολιτικού διοικητή, ο ηρωικός Μητροπολίτης Δράμας Αγαθάγγελος αποκαλύπτει ένα όργιο από εκτελέσεις ανύποπτων πολιτών, συλλήψεις και κακοποιήσεις ιερέων, ατιμώσεις γυναικών, και συλήσεις ναών που μετατρέπουν τη ζωή των Ελλήνων της Δράμας σε κόλαση. Αποκορύφωμα όλων αυτών είναι η πυρπόληση του Δοξάτου και η σφαγή των κατοίκων του στις 30 Ιουνίου 1913.
Η επομένη, η 1η Ιουλίου ήταν η ημέρα της απελευθέρωσης. Ο ελληνικός στρατός υπό την ηγεσία του Συνταγματάρχη Νικόλαου Μιχαλόπουλου Αρκαδικού εισήλθε απελευθερωτής στην πόλη. Γράφει χαρακτηριστικά στο ημερολόγιό του ο Μητροπολίτης Δράμας Αγαθάγγελος: «Χαράς ευαγγέλια! Ελευθερία και Ελευθέρια εορτάζομεν! Κινούμεθα! Ο Ελληνικός μας στρατός νικητής και τροπαιούχος εισήλθεν εις την Δράμαν! Χαρά! Αγαλλίασις! Άσματα! Ελευθερία!»
Η απελευθέρωση της Δράμας κατοχυρώθηκε νομικά με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου (28 Ιουλίου 1913), με την οποία τα ελληνικά σύνορα έφτασαν ως το Νέστο και όλη η Ανατολική Μακεδονία προσαρτήθηκε στην ελληνική επικράτεια.
Ο δραμινός λαός που είχε υποστεί τα πάνδεινα μέσα στη δίνη της ιστορίας, κατόρθωσε να ενισχύσει και να χαλυβδώσει τη θέλησή του για Ελευθερία, παρά την ακριτική γεωγραφική του θέση και τη συνύπαρξη του με λαούς διαφορετικών εθνικών προελεύσεων. Με τους λαούς αυτούς ήρθε σε δημιουργική επαφή, χωρίς ποτέ να χάσει ούτε ίχνος της εθνικής του ταυτότητας. Την ελληνικότητά του όμως ο δραμινός λαός επρόκειτο και πάλι να την πληρώσει ακριβά στα χρόνια που ακολουθούσαν.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων: